Przedmiotowy system oceniania

Edukacja dla bezpieczeństwa kl. I LO , kl. I ZSZ i kl. I T

Opracowała Małgorzata Olton

Ocenianie jest procesem, który pozwala na zebranie informacji o efektach pracy ucznia, a także o stopniu opanowania przez niego wiedzy i umiejętności. Ocenianie ma również na celu monitorowanie pracy ucznia oraz przekazywaniu mu informacji o jego osiągnięciach edukacyjnych pomagających w uczeniu się, poprzez wskazanie, co uczeń robi dobrze, co i jak wymaga poprawy oraz jak powinien dalej się uczyć.

Jeśli chcemy, aby ocena miała charakter konstruktywny, powinna ona być obiektywna, rzetelna, trafna i sprawiedliwa. Jednocześnie powinna mobilizować ucznia do dalszej pracy. Właściwie przekazana informacja zwrotna inspiruje do samokształcenia, podnosi samoocenę, a także zachęca do korygowania działań.

Celem oceniania jest:

– sterowanie procesem nauczania,

– udzielanie uczniowi pomocy w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju,

– uzyskiwanie informacji o jakości uczenia się,

– motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce,

– umożliwienie nauczycielowi doskonalenia organizacji i metod pracy,

– dostarczenie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach w nauce oraz specjalnych uzdolnieniach ucznia.

Funkcja oceny:

– dydaktyczna – wynika z programów nauczania, mierzona testami (wiedza, umiejętności, aktywność, praca na lekcji);

– społeczno-dydaktyczna – określa postawy i cechy osobowościowe ucznia, jego funkcjonowanie w grupie, emocjonalne zaangażowanie, wynikające np. z trudności rodzinnych;

– dydaktyczno-prognostyczna – informuje o stopniu znajomości zagadnienia, niekoniecznie w oparciu o program wyłącznie szkolny; jest również pomocna przy planowaniu czynności nauczyciela, informuje także o przyszłych wynikach ucznia na podstawie bieżących ocen dydaktycznych;

– sterująco-metodyczna – uzmysławia nauczycielowi konieczność zmiany lub kontynuacji metod pracy z uczniem (dotychczasowe są mało skuteczne lub bardzo skuteczne);

– psychologiczna – obejmuje kontekst zdrowia psychicznego i fizycznego ucznia;

– wychowawcza – uwzględnia zaangażowanie, staranność, wkład pracy, warunki środowiskowe itp.;

– selektywna – odróżnia uczniów dobrze przygotowanych do dalszej nauki od tych, którzy tej umiejętności jeszcze nie posiedli;

– społeczna – powinna kształtować stosunki w klasie i określić przygotowanie i predyspozycje ucznia do dalszej nauki, pracy; ocena nie może spełniać funkcji represyjnej, powinna być wspierająca dla ucznia.

Uczniowie powinni zostać zapoznani z zasadami oceniania na pierwszych zajęciach.

Nauczyciel jest zobowiązany do przestrzegania zasady jawności przy wystawianiu ocen.

Wystawianie ocen z odpowiedzi ustnej oraz odczytywanie ocen z prac pisemnych nie może być komentowane na forum klasy w sposób drażliwy dla ucznia. Jedyną podstawą do wystawienia oceny śródrocznej i rocznej są kontrole uczniów prowadzone systematycznie i rozłożone równomiernie na cały okres nauki.

Nauczyciel ustalając ocenę uzasadnia ją uczniowi. Uzasadnienie następuje w formie ustnej.

Kryteria oceniania oraz zakres wymagań ustala nauczyciel przedmiotu, zgodnie z WSO każdej placówki.

Uczniowi przysługuje możliwość zgłoszenia nieprzygotowania raz w semestrze. Musi dokonać tej czynności na początku zajęć. Kolejne nieprzygotowania skutkują oceną niedostateczną.

Uczeń ma obowiązek przystąpienia do zapowiedzianych sprawdzianów i prac klasowych. Uczeń nieobecny na pracy klasowej albo zapowiedzianym sprawdzianie ma obowiązek w ciągu 2 tygodni pracę napisać, jeśli tego nie uczyni to otrzymuje z danej pracy pisemnej ocenę niedostateczną.

Jeżeli uczeń podczas pracy klasowej korzystał z niedozwolonych pomocy otrzymuje ocenę niedostateczna i traci prawo do poprawy oceny z tej pracy.

O przewidywanej ocenie niedostatecznej klasyfikacyjnej śródrocznej lub końcowo rocznej nauczyciel powinien powiadomić ucznia i jego rodziców w terminie nie krótszym niż dwa tygodnie przed klasyfikacją.

Uczeń ma prawo uzyskać wyższą niż przewidywana śródroczna i roczna ocena klasyfikacyjna ustalając z nauczycielem zakres wymagań na tę ocenę i po zaliczeniu tego materiału na ocenę wyższą niż ocena wynikająca ze średnich ocen cząstkowych danego przedmiotu.

Warunkiem uzyskania pozytywnej oceny końcowo rocznej jest zaliczenie zaległości programowych wynikających z wystawienia semestralnej oceny niedostatecznej.

Ocenę klasyfikacyjną ustala nauczyciel prowadzący zajęcia edukacyjne zgodnie z Przedmiotowym Systemem Oceniania.

Uczeń, który otrzymał oceną niedostateczną ze sprawdzianu, powinien ją poprawić w ciągu dwóch tygodni – w terminie ustalonym z nauczycielem.

Termin sprawdzania i ogłaszania wyników prac pisemnych nie powinien przekraczać 2 tygodni od daty pisania tej pracy. Wynik pisemnych prac kontrolnych należy omówić i podsumować.

 

Propozycje kryteriów oceniania prac pisemnych:

96% + dodatkowe zadanie celujący

91% – 100 % bardzo dobry

75% – 90 % dobry

50% – 74% dostateczny

30% – 49% dopuszczający

0 % – 29% niedostateczny

 

Oceny bieżące ustala się według następującej skali: a) stopień celujący – 6; b) stopien bardzo dobry plus – 5+; c) stopień bardzo dobry – 5; d) stopień bardzo dobry minus – 5-; e) stopień dobry plus – 4+; f) stopień dobry – 4; g) stopień dobry minus – 4-; h) stopień dostateczny plus – 3+; i) stopień dostateczny – 3; j) stopień dostateczny minus; k) stopień dopuszczający plus – 2+;l) stopień dopuszczający – 2; m) stopień niedostateczny – 1.

Prace pisemne udostępniane są rodzicom i dzieciom do wglądu. Przechowywane są przez nauczyciela w szkole. Prac tych nie można kserować, fotografować i wynosić poza obręb szkoły.

Na dwa tygodnie przed ostateczną klasyfikacją, nauczyciel informuje uczniów o przewidywanej ocenie klasyfikacyjnej śródrocznej i końcowo rocznej.

Brak pracy domowej uczeń powinien uzupełnić do najbliższych zajęć.

W przypadku nieobecności w szkole uczeń powinien uzupełnić wiadomości oraz brakujące notatki i ćwiczenia. Oceny za zeszyt, zeszyt ćwiczeń oraz inne formy aktywności ucznia są stopniami wspomagającymi.

 

Formy sprawdzenia wiedzy w semestrze:

1. Praca klasowa – 1

2. Kartkówka-2

3. Zeszyt ćwiczeń – 1

4. Ćwiczenia praktyczne – 3

5. Aktywność na lekcji – 1

6. Prezentacja multimedialna – 1

Kryteria oceniania – wymagania na poszczególne oceny.

 

Lp.	Ocena	Wymagania – Uczeń:
1.	Celujący	zdobył wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza zakres programu nauczania, potrafi zainicjować dyskusję, dzieli się z klasą swoją wiedzą i umiejętnościami, potrafi argumentować, wykazuje się aktywnością w czasie zajęć, osiąga sukcesy w konkursach, olimpiadach, turniejach, potrafi zastosować wiedzę i umiejętności w sytuacjach nietypowych, inicjuje działania na rzecz klasy, szkoły, lokalnego środowiska,
2.	Bardzo dobry	opanował pełen zakres wiedzy i umiejętności przewidziany w programie nauczania, wykorzystuje wiedzę z innych dziedzin do rozwiązywania sytuacji problemowych, korzysta z różnych źródeł informacji, potrafi samodzielnie rozwiązać sytuacje problemowe przedstawione przez nauczyciela, wykazuje się aktywnością na zajęciach, uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych, bezbłędnie przedstawia algorytmy postępowania w różnorodnych sytuacjach, właściwie korzysta ze sprzętu niezbędnego do realizacji zajęć, aktywnie włącza się w akcje charytatywne, wolontariat itp., umie kierować działaniami we współpracy z grupą rówieśników,
3.	Dobry	opanował materiał programowy w stopniu zadowalającym, wykorzystuje różne źródła informacji, poprawnie rozumuje w kategoriach przyczynowo-skutkowych, aktywnie uczestniczy w zajęciach, podejmuje wybrane zadania dodatkowe, poprawnie przedstawia algorytmy postępowania w różnorodnych sytuacjach, dokonuje porównań typowych sytuacji, samodzielnie realizuje zadania powierzone przez nauczyciela,
4.	Dostateczny	częściowo opanował podstawowe wiadomości i umiejętności – umożliwiające podjęcie niezbędnych działań ratunkowych, przy pomocy nauczyciela podejmuje proste zadania, w czasie zajęć samodzielnie wykonuje proste zadania zlecone przez nauczyciela, przejawia przeciętną aktywność,
5.	Dopuszczający	wykazuje znaczne braki w wiedzy i umiejętnościach przewidzianych programem nauczania, jednak nie przekreślają one możliwości dalszego kształcenia się, potrafi z pomocą nauczyciela wykonać proste czynności, pracuje niesystematycznie, nie prowadzi kart ćwiczeń lub ma poważne braki,
6.	Niedostateczny	pracuje niesystematycznie, nie wykazuje zainteresowania przedmiotem, nie prowadzi kart ćwiczeń lub ma poważne braki, nie opanował wiedzy i umiejętności niezbędnych do dalszego kształcenia, nie potrafi udzielić odpowiedzi, rozwiązać zadania nawet przy pomocy nauczyciela,

Metody sprawdzania osiągnięć ucznia

Sprawdziany, testy – obejmują partię materiału z określonego działu. Powinny być zapowiedziane z tygodniowym wyprzedzeniem. Przed rozpoczęciem sprawdzianu uczniowie powinni znać jego punktację, zgodnie z procentowymi kryteriami. Sprawdzone prace uczniowie powinni otrzymać w ciągu dwóch tygodni.

Kartkówka – obejmuje materiał z trzech ostatnich lekcji, nie jest zapowiadana. Nie powinna trwać dłużej niż 15 minut. Ocena z kartkówki nie podlega poprawie.

Odpowiedź ustna – wypowiedź na pytanie nauczyciela, obejmuje zakres trzech ostatnich lekcji.

Zadanie domowe – każda zadana praca powinna być sprawdzona przez nauczyciela, chociaż nie zawsze musi być oceniona.

Aktywność na lekcji – uczniowie mogą otrzymywać „plusy” za aktywność na lekcji. Trzy plusy mogą składać się na ocenę bardzo dobrą.

Praca w grupach – ocenianiu podlega trafność argumentów, wkład w pracę grupy, stopień realizacji zadania, umiejętne wykorzystanie pomocy dydaktycznych.

Ćwiczenia, sytuacje symulowane – ocenianiu podlega prezentowanie umiejętności, w szczególności udzielania pierwszej pomocy, rozwiązywania sytuacji problemowych.

Prezentacje multimedialne – uczniowie mogą przygotowywać prezentacje dotyczące treści nauczania.

Zeszyt, zeszyt ćwiczeń – oceniana jest systematyczność, estetyka oraz zadania domowe.

 

Dbając o indywidualizację procesu nauczania, należy pamiętać o konieczności dostosowania wymagań dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się. Sprawdziany dla nich można realizować w ten sposób, aby np. 60% zadań sprawdzało wiadomości konieczne. Można również przygotować sprawdziany, kartkówki czy pytania do ustnych odpowiedzi o innym stopniu trudności.

 

Wszystkich uczniów obowiązują treści podstawy programowej, dlatego też proces indywidualizacji może odbywać się tylko na poziomach: doboru metod nauczania i oceniania. Na etapie planowania zajęć trzeba pamiętać, że uczeń zdolny też może być dyslektykiem bądź posiadać jakieś inne specyficzne trudności w uczeniu się.