PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA
OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW Z JĘZYKA POLSKIEGO
I. Dokumenty określające przedmiotowy system oceniania
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie
podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego
w poszczególnych typach szkól (Dz. U. z 2002 r. nr 51, poz. 458); załącznik nr 4: podstawa
programowa dla liceów ogólnokształcących, liceów profilowanych i techników
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 21 marca 2002 r. w sprawie
warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz
przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych (Dz. U. Z 2001 r. Nr 29,
poz. 323, z późniejszymi zmianami).
• Program nauczania języka polskiego.
• Wewnątrzszkolny system oceniania.
II. Cele oceniania osiągnięć uczniów na lekcjach z języka polskiego
Celem oceniania jest gromadzenie informacji na temat postępów ucznia w zakresie:
• Znajomości dziedzictwa literackiego i kulturowego,
• Rozumienia tradycji narodowej i europejskiej oraz rozpoznawania jej obecności we
współczesnej literaturze,
• Interpretacji dzieł literackich w różnych kontekstach,
• Rozpoznawania i hierarchizowania wartości w omawianych dziełach literatury,
• Orientacji w zjawiskach artystycznych we współczesnej kulturze i ich wartościowania.
III. Wymagania edukacyjne z języka polskiego
Ucznia obowiązuje:
• Opanowanie wiadomości i umiejętności wskazanych w wymaganiach edukacyjnych z języka
polskiego na poziomie podstawowym lub ponadpodstawowym
• Znajomość zagadnień historycznoliterackich oraz problemów związanych z omawianymi
tekstami literackimi; mogą one być opracowane przez ucznia na różnym poziomie
odpowiadającym określonej ocenie
• Znajomość pojęć z zakresu teorii literatury, filozofii, sztuki pomocnych przy interpretacji
tekstów literackich, wskazanych w opisie wymagań.
W stosunku do ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi obniża się wymagania
w następujący sposób:
• uczniowie mający opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej zawierającą informację
o dysgrafii lub dysleksji nie otrzymują oceny z dyktanda,
• przy ocenie wypowiedzi pisemnych ww. uczniów nauczyciel bierze pod uwagę przede
wszystkim wartość merytoryczną wypowiedzi oraz jej formę językową,
• przy ocenie wypowiedzi pisemnych uczniów posiadających opinię poradni o dysgrafii nie bierze
się pod uwagę czytelności i estetyki pisma.
IV. Narzędzia oceniania i gromadzenia informacji
Zasady oceniania pracy grupowej nauczyciel określa przed wykonaniem zadania; ocenę może
otrzymać osoba referująca efekty działań grupy (wybrana przez jej członków lub wskazana przez
nauczyciela) bądź też cała grupa.
• Przy ocenie testów różnicujących przyjmuje się następującą skalę:
a) 0 – 34 pkt. – stopień niedostateczny,
b) 35 – 49 pkt. – stopień dopuszczający,
c) 50 – 54 pkt. – stopień dostateczny –,
d) 55 – 69 pkt. – stopień dostateczny,
e) 70 – 74 pkt. – stopień dostateczny +,
f) 75 – 77 pkt. – stopień dobry –,
g) 78 – 86 pkt. – stopień dobry,
h) 87 – 89 pkt. – stopień dobry +,
i) 90 – 92 pkt. – stopień bardzo dobry – ,
j) 93 – 99 pkt. – stopień bardzo dobry,
k) 100 pkt. – stopień celujący.
• Przy ocenie wypracowania z kluczem:
Rozwinięcie tematu 25 pkt.
Język 12 pkt.
Kompozycja 5 pkt.
Styl 5 pkt.
Zapis 3 pkt.
Łącznie 50 pkt.
Przeliczenie 50 punktów na skalę procentową:
a) 0 – 34 pkt. – stopień niedostateczny,
b) 35 – 48 pkt. – stopień dopuszczający,
c) 49 – 54 pkt. – stopień dostateczny –,
d) 55 – 64 pkt. – stopień dostateczny,
e) 65 – 68 pkt. – stopień dostateczny +,
f) 69 – 74 pkt. – stopień dobry –,
g) 75 – 80 pkt. – stopień dobry,
h) 81 – 85 pkt. – stopień dobry +,
i) 86 – 90 pkt. – stopień bardzo dobry – ,
l) 91 – 99 pkt. – stopień bardzo dobry,
m) 100 pkt. – stopień celujący.
V. Rodzaje aktywności ucznia podlegające ocenianiu
Przedmiotem oceniania są wiadomości, umiejętności oraz postawy ucznia na
lekcjach języka polskiego, a zwłaszcza:
• wypowiedzi ustne,
• udział w dyskusji (waga argumentów, etyka i kultura wypowiedzi, dokumentowanie tez),
• praca ucznia na lekcji,
• prace pisemne sprawdzające (w różnej formie),
• prezentacje w klasie (referaty, recytacje, efekty własnych działań twórczych),
• praca w grupie,
• wykonywanie zadań domowych, wykonywanie dodatkowych zadań samodzielnie przez ucznia,
• materiały.
VI. Sposoby sprawdzania postępów uczniów
W celu oceniania postępów ucznia stosuje się następujące sposoby sprawdzania wiadomości
i umiejętności:
1) prace klasowe (co najmniej dwie w semestrze) :
• wypracowanie będące dłuższą samodzielną wypowiedzią o różnym charakterze, np.
rozprawka, esej, wypowiedź interpretacyjna (przedmiotem rozważań może być utwór
liryczny, fragment tekstu jako klucz do odczytania utworu, sposób ujęcia tego samego
motywu, tematu w utworach),
• sprawdzian wiadomości dotyczący problematyki omówionych tekstów literackich, wiedzy
o epoce,
• test sprawdzający umiejętność czytania ze zrozumieniem tekstów literackich
i nieliterackich,
• sprawdzian wiedzy o języku;
2) dyktando diagnozujące – w pierwszym miesiącu nauki w klasach pierwszych
(dyktando 1 w semestrze)
3) pisemne prace domowe;
4) wypowiedzi ustne na zadany temat dotyczące omawianych tekstów literackich, zjawisk
kulturowych;
5) inne sposoby, np.:
• prace stylistyczne i notatki, referaty,
• prezentacje wyszukanych i opracowanych materiałów źródłowych,
• głos w dyskusji,
• recytacja utworów literackich i udział w przedstawieniach teatralnych organizowanych na
terenie szkoły.
Materiały:
1. Podręcznik – jeden na dwie osoby.
2. Omawiana lektura (jedna na dwie osoby, jeśli jest to możliwe).
3. Znajomość lektury, omawianego tekstu.
4. Ocenie podlega przygotowanie do pracy z tekstem(zaznaczone cytaty, komentarze, itp.).
5. Uczeń posiada zeszyt przedmiotowy, w którym systematycznie prowadzi notatki.
6. Za przygotowanie dodatkowych materiałów, źródeł uczeń otrzymuje dodatkowe oceny.
Prace pisemne:
1. Prace stylistyczne( wypracowania klasowe)-zapowiadane tydzień wcześniej.
2. Testy(po zakończeniu działu, itp.) zapowiedziane wcześniej, z możliwością
poprawienia w ciągu dwóch tygodni.*
3. Wypracowania domowe – co najmniej dwa w semestrze-czas wykonania pracy
tydzień.
4. Kartkówki-bez zapowiedzi – 3 tematy, blok tematyczny, zagadnienie.
5. Dyktanda – w zależności od potrzeb.
6. Poprawa prac stylistycznych – po każdym wypracowaniu klasowym.
7. Sprawdzian ze znajomości lektur.
8. Czytanie tekstu publicystycznego ze zrozumieniem.
Odpowiedzi ustne:
1. Odpowiedzi ustne z ostatnich trzech tematów (co najmniej raz w semestrze). Ocenie
podlega rzeczowość i poprawność językowa.
2. Odpowiedź ustna z większej partii materiału według wcześniej podanych
problemów – np. synteza epoki, twórczość pisarza, itp.
3. Prezentacja dodatkowego materiału przygotowanego w domu – np. sztuka epoki,
ciekawostki biograficzne, itp.
4. Prezentacja tematu zgodnie z zasadami nowej matury.
5. Uczniowie mogą uzyskać ocenę za przeczytanie i omówienie lektury dodatkowej, która znajduje
się na uzgodnionej z nauczycielem liście lektur dodatkowych.
6. Recytacja i inscenizacja fragmentów utworów (opanowanie tekstu, interpretacja, dykcja).
Częstotliwość w zależności od treści programowych.
Praca na lekcji.
1. Aktywność na lekcji – dyskusja (udział, argumentacja);
* duża aktywność – ocena bdb.;
* mniejsza aktywność – plusy zamieniane na oceny(za aktywność tylko oceny pozytywne).
2. Prezentacja wcześniej przygotowanych materiałów:
• praca z tekstem (cytaty)
• praca w domu – prezentacja materiałów przygotowanych do lekcji;
3. Ocena pracy w grupach (zaangażowanie, opracowanie zagadnień, wnioski).
4. Prezentacja dodatkowych materiałów.
• oceniane są również: dbałość o kulturę języka, kulturę dyskusji;
• poprawność logiczna i merytoryczna;
VII. Zasady kontrolowania wiedzy i umiejętności uczniów:
• Ilość i zakres tematyczny prac pisemnych zależy od profilu klasy i liczby godzin
dydaktycznych przeznaczonych na realizację treści kształcenia w danym roku
szkolnym.
• Nauczyciel informuje uczniów o terminie pracy pisemnej (praca klasowa, test), co
najmniej z tygodniowym wyprzedzeniem i dokonuje odpowiedniego wpisu do
dziennika lekcyjnego. Informuje o zakresie obowiązującego materiału.
• Obecność na pracy klasowej (teście) jest obowiązkowa.
• Uczeń nieobecny na pracy klasowej (teście) z przyczyn losowych ma prawo do jej
napisania w terminie uzgodnionym z nauczycielem.
• Uczeń nieobecny na pracy klasowej (teście), którego nieobecność nie została
usprawiedliwiona, może ubiegać się o możliwość jej napisania, lecz na zasadach i
w terminie ustalonym przez nauczyciela ( może to być pierwsza lekcja obecności)
• Uczeń, który unika pisania pracy klasowej (testu) lub jej poprawy i nie przychodzi
w ustalonym terminie lub mimo obecności odmawia pisania , otrzymuje ocenę
niedostateczną.
• Sprawdzoną i ocenioną pracę nauczyciel przedstawia uczniom, a następnie
przechowuje w szkole przez cały rok, na prośbę rodziców udostępnia ją do wglądu.
• Korzystanie w czasie pracy pisemnej z niedozwolonych pomocy (ściąg) stanowi
podstawę do wystawienia oceny niedostatecznej i utratę możliwości jej
poprawienia.
• Uczeń ma prawo dwa razy w semestrze zgłosić nieprzygotowanie do lekcji ( nie
obejmuje ono terminowego oddawania wypracowań, kartkówek, znajomości
lektury).
• Nieprzygotowanie należy zgłaszać przed rozpoczęciem lekcji.
VIII. Zasady wystawiania oceny śródrocznej, rocznej i końcowej:
1 Pod uwagę brane są (w kolejności od form najważniejszych ):
– wyniki prac klasowych;
– wyniki testów;
– odpowiedzi ustne;
– systematyczność pracy;
– aktywność na lekcjach;
– udział w konkursach, olimpiadach…
– recytacje;
– dodatkowe lektury (wiadomości pozaprogramowe);
– prawo do poprawiania;
2. Ocena śródroczna, roczna i końcowa nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych.
3. Każdy uczeń informowany jest o ocenie na koniec semestru lub roku 1 tydzień , a w przypadku
grożącej oceny niedostatecznej, 1 miesiąc przed końcem semestru.
4. Ustalona przez nauczyciela ocena śródroczna (roczna, końcowa) może zostać podwyższona
w wyniku egzaminu sprawdzającego .
5. Uczeń nieklasyfikowany zdaje egzamin klasyfikacyjny.
6. Ustalona przez nauczyciela niedostateczna ocena roczna, końcowa może być zmieniona
w wyniku egzaminu poprawkowego.
IX. Sposoby informowania rodziców o osiągnięciach uczniów:
1. Uczeń i rodzic mają prawo uzyskać informacje o:
– kryteriach wymagań edukacyjnych na poszczególne poziomy (podstawowy, rozszerzony);
– sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych ucznia;
– postępach i osiągnięciach ucznia.
2. Sposoby informowania rodziców o osiągnięciach uczniów: wywiadówka, spotkanie
indywidualne, rozmowa telefoniczna i inne.
X. Ewaluacja przedmiotowego systemu nauczania
Ewaluacja przedmiotowego systemu nauczania jest dokonywana po każdej klasyfikacji na koniec
roku.